บทความให้ความรู้

นอกจากการรีดดินเป็นแผ่นโดยเครื่องรีดดินแผ่นแล้ว นักปั้นยังมีตัวช่วยในเวลาที่ต้องการอัดดินออกมาเป็นแท่งด้วย ปืนรีดดิน (Clay Gun)

อย่างที่เคยรู้กันอยู่แล้วว่า ขั้นตอนสำคัญของงานปั้นเซรามิกคือการนำชิ้นงานเข้าเตาเผา ซึ่งนอกจากจะต้องรู้จักเลือกใช้เตาเผาให้ตรงกับจริตและงานที่ทำแล้ว ยังต้องรู้จักอุณหภูมิที่เหมาะสมกับการทำงานเซรามิก และแน่นอนว่า ตัวช่วยสำคัญอย่างเครื่องวัดอุณหภูมิต้องมี

Pottery Clay ขอแนะนำให้นักปั้นได้รู้จักกับ 2 ลักษณะเด่นของอุปกรณ์ที่นักปั้นจะขาดไม่ได้ จนเรียกว่าต้องมีติดตัวเมื่อผลิตชิ้นงาน มาดูกันว่าลักษณะของอุปกรณ์ที่ใช้เป็นเครื่องมือในการปั้นมีอะไรบ้าง

ฟริต คือ วัตถุดิบที่ใช้เตรียมเคลือบอุณหภูมิต่ำ ทําจากวัตถุดิบที่เป็นพิษหรือวัตถุดิบที่ละลายน้ำได้ นํามาเผาหลอมรวมกับซิลิกา ซึ่งเป็นแก้วทําให้วัตถุดิบที่หลอมตัวเป็นแก้ว มีคุณสมบัติไม่ละลายน้ำ จึงไม่ดูดซึมเข้าทางผิวหนัง ทั้งให้ผลที่เสถียรมากกว่า โดยฟริตจะถูกนํามาบดให้ละเอียดในรูปผงเคลือบสําเร็จรูปก่อนนํามาใช้เป็นน้ำยาเคลือบอุณหภูมิต่ำ ซึ่งนิยมเตรียมจากวัตถุดิบ ตะกั่ว และบอแร็กซ์หรือจากส่วนผสมของท้ังสองอย่างรวมกัน

เนื่องจากขั้นตอนการเผาชิ้นงานเซรามิก คือหนึ่งในหัวใจสำคัญของกระบวนการผลิตเซรามิก ซึ่งเดิมทีเรานิยมใช้ไม้และน้ำมันเป็นเชื้อเพลิง เนื่องจากมีมากและราคาถูก แต่เมื่อราคาเชื้อเพลิงดังกล่าวขยับตัวสูงขึ้น เตาเผาเซรามิกในปัจจุบันจึงหันมาใช้เชื้อเพลิงประเภทแก๊สหุงต้มและแก๊สธรรมชาติมากขึ้น

รู้จัก “Slab Roller” ไหมคะ มันคือเครื่องผลิตดินแผ่นที่ใช้เวลาไม่นานก็ได้ดินแผ่นออกมาใช้งานอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ซึ่งสามารถใช้ในการสร้างลวดลายด้วยการรีดดินแผ่นไปพร้อมกับตัวปัมพ์ที่มีลวดลาย

หลังจากที่รู้จัก “แป้นหมุนชนิดใช้แรงคน” ไปแล้ว มาทำความรู้จักกับ "แป้นหมุนไฟฟ้า” กันอีกชนิดว่า มีความดีงามและความแตกต่างจากแบบแรกอย่างไร

มีดินขาวดินดำเป็นหัวใจสำคัญในการทำงานเซรามิกแค่นั้นพอที่ไหนกัน เพราะงานเซฯ จะไม่เป๋ไปเป็นงานอื่นต้องมีอุปกรณ์คู่ใจอย่างเครื่องมือตกแต่งพื้นผิว ที่เป็นเหมือนมือขวาให้นักปั้นทำงานเซรามิกออกมาได้อย่างใจ

มีอุณหภูมิการเผาต่ำจึงไม่ค่อยเกิดปฏิกิริยากับเคลือบที่ใช้มากนัก คือ มีช่วงอุณหภูมิในการเผาจำกัดจาก 700 - 900 °C สีที่มีความเปลี่ยนแปลงได้ง่ายในการเผาคือ สีแดงและสีม่วงแดง

รูปแบบการเผาไหม้อย่างหนึ่งที่ Pottery Clay อยากให้รู้จักกันไว้คือ การเผาไหม้แบบออกซิเดชั่น (Oxidation Firing) ซึ่งเป็นการเผาที่ปล่อยให้อากาศหรือออกซิเจนเข้ารวมตัวกับเชื้อเพลิงและเกิดการเผาไหม้อย่างสมบูรณ์

เคยได้ยินคำว่า “คินสึงิ” ไหมค่ะ คำนี้หมายถึง วิธีการซ่อมแซมถ้วยชามที่แตกบิ่นด้วยยางรักของญี่ปุ่น โดยเหตุที่เรียกแบบนี้ เพราะจุดเด่นของคินสึงิอยู่ที่การนำผงทองมาปิดร่องรอยแตกบิ้นให้กลายเป็นจุดที่สวยงาม

ต้องใช้แป้นหมุนแบบไหนระหว่างแรงคนกับแรงไฟฟ้า? เป็นคำถามที่คนที่จะตอบได้ดีที่สุดก็คือตัวนักปั้นเอง เพราะงานแต่ละชนิดและความถนัดในการใช้งานของแต่ละคนต่างกัน นอกจากนี้ ทั้งสองประเภทก็มีข้อดีที่ต่างกันไป