แป้นหมุนชนิดใช้แรงคนเป็นอย่างไร
ต้องใช้แป้นหมุนแบบไหนระหว่างแรงคนกับแรงไฟฟ้า? เป็นคำถามที่คนที่จะตอบได้ดีที่สุดก็คือตัวนักปั้นเอง เพราะงานแต่ละชนิดและความถนัดในการใช้งานของแต่ละคนต่างกัน นอกจากนี้ ทั้งสองประเภทก็มีข้อดีที่ต่างกันไป วันนี้เรามาทำความรู้จักกับ "แป้นหมุนชนิดใช้แรงคน" กันสักนิดแล้วค่อยตัดสินใจ
“แป้นหมุนชนิดใช้แรงคน” แบ่งออกเป็น 3 แบบย่อยๆ คือ
- แป้นหมุนชนิดใช้เท้าถีบกับแป้น > ตัวแป้นมีขนาดค่อนข้างใหญ่น้ำหนักมาก ลักษณะของแป้นจะอยู่สูงจากพื้นดินเล็กน้อยเพื่อสะดวกต่อการใช้เท้าถีบให้หมุนหรือมีคนช่วยใช้มือหมุนแป้นให้ เหมาะสำหรับขึ้นผลิตภัณฑ์ขนาดใหญ่ เพราะตัวแป้นสามารถรับน้ำหนักตัวผลิตภัณฑ์ได้มากตัว แป้นจะนิ่งสะเทือนในขณะที่ทำการปั้น แต่จะต้องออกแรงค่อนข้างมาก
- แป้นหมุนชนิดที่มีคันสำหรับใช้เท้าถีบ > ตัวแป้นจะมีข้อต่อที่เชื่อมไปยังล้อถ่วงแล้วมีคันโยกจากแกนหรือเพลาออกไปเป็นที่เท้าถีบ เวลาออกแรงที่จะทำให้แป้นหมุนเพราะน้ำหนักของล้อข้างล่าง ในการออกแรงใช้เท้่ถีบจะน้อยกว่าแป้นแรก โดยขณะที่ทำการปั้นคันโยกที่ต่อออกมาสำหรับใช้เท้าถีบ จะเคลื่อนไหวไปตามจังหวะการหมุนของแป้นตลอดเวลา ระดับของตัวแป้นจะมีความสูงโดยเฉลี่ย 75-80 เซนติเมตร
- แป้นหมุนชนิดที่ใช้มือหมุน > นิยมใช้ในหมู่ช่างปั้นพื้นบ้าน มีชื่อเรียกตามพื้นถิ่น เช่นพะมอน แป้นหมุนดินเผาด่านเกวียน จังหวัดนครราชสีมา ลักษณะเป็นแป้นหมุนวงกลม ที่ช่างปั้นจะทำงานร่วมกันสองคน โดยคนนึงจะนำดินเหนียวขึ้นล่อไล่รูปทรงขึ้นเรื่อยๆ ตามความต้องการ อีกคนช่วยหมุนพะมอนตามจังหวะที่ต้องการและสัมพันธ์กัน ซึ่งตลอดเวลาการขึ้นรูปต้องใช้ผ้าชุบน้ำซับดินที่ขึ้นรูปเพื่อป้องกันดินแห้ง แบบนี้เป็นต้น